Saxara çülendäge radioaktiv qaldıqlar Franśiyägä taraldı

Saxara çülennan bu ay başında Franśiyägä kilgän tuzan bolıtı üze belän radioaktiv matdälär kiterde. Baqsañ, bu ilneñ 1960nçı yılda çüldä uzdırğan atom-töş sınawlarınıñ qaldıqları. Śeziy radioaktiv êlementı bik küp Franśiyä şähärenä taraldı.

Ğalimnär äytüençä, tuzan bolıtınıñ zararlı qaldıqları Yura tawlarında utırıp qalğan. Anı radiologiyä belgeçe P’yer Barbey tikşerde. Śeziy-137 êlementı êzlären dä ul taba. Belgeç älege matdäneñ 2011nçe yılda Yaponiyäneñ Fukusima şähärendä bulğan atom-töş stanśiyäse hälakätendä dä atmosferağa taraluın äytte.

Franśiyä Saxara çülendäge berençe atom-töş sınawın 1960nçı yılnıñ 13nçe fevralendä uzdırdı. Annan soñ tağın bik küp sınawlar bula. Franśiyäneñ ul yıllardağı täcribäläreneñ Xirosima şartlawınnan 3 yäisä 4 tapqır zurraq buluın belderälär. Nurlanış, bigräk tä, Aljir xalqınıñ sälamätlegenä naçar täêsir yasıy. Cirlektä köçle radioaktiv pıçranu äle dä däwam itä.