Самарқанда Түркияның бірінші Бас консулдығы ашылады
Түркі-ислам тарихының көптеген ескерткіштеріне ие болған Самарқан қаласында Түркияның бірінші Бас консулдығы ашылады
06 Mart 2021 21:12
Самарқандағы Түркияның жаңадан тағайындалған Бас консулы Салих Джанер, 7-ші наурызда дипломатиялық өкілдіктің ашылу салтанатында Түркияның Сыртқы істер министрі Мевлют Чавушоглу мен оның өзбек әріптесі Абдулазиз Камиловтың қатысуы күтілуде деп мәлімдеді.
Джанер, Түркия Өзбекстанның тәуелсіздігін мойындаған алғашқы елдердің бірі болғанын атап өтті. Оның айтуынша, дипломатиялық өкілдіктің қызметкерлері Өзбекстан мен Түркия арасындағы инвестициялық, сауда-экономикалық, мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты дамыту бойынша міндеттерді орындайтын болады.
Самарқан әкімшілігінің туризм бөлімінің басшысы Дилшад Нарзикулов, Өзбекстанның маңызды туристік аймақтарының бірі Самарқанда мыңнан астам тарихи және мәдени ғимараттар бар екенін және қалада 400-ге жуық қонақ үй бар екенін атап өтті. Самарқанның діни туризмді дамыту үшін үлкен әлеуеті бар екенін атап өткен Нарзикулов, бұл аймақта Имам Бухари, имам Матуруди және Қожа Ахрар Вели сияқты ислам әлемінің ұлы ғалымдарының кесенелері бар екенін атап өтті. Оның айтуынша, 2019 жылы коронавирус пандемиясы басталғанға дейін Самарқанға Түркияның 40 мыңнан астам азаматы келген, ал бас консулдықтың ашылуымен туристер Самарқан туралы көбірек ақпарат ала алады және аймаққа қызығушылық артады.
"Самарқанда консулдықтың ашылуы екі ел арасындағы жоғары деңгейдегі қатынастардың көрсеткіші болып табылады. Түркі-ислам өркениетінің маңызды туындылары орналасқан Самарқан - елдің екінші үлкен қаласы, сонымен қатар біздің дәуірімізге дейінгі 8 ғасырдан басталған мыңнан астам тарихы ғимараттары бар", - деп толықтырды Нарзикулов.
Әр түрлі уақытта көптеген түркі мемлекеттерінің астанасы болған Самарқан, орта ғасырларда салынған көк күмбезді мешіттермен, медреселермен, тақтайшалармен безендірілген керуен-сарайлармен және мұнараларымен туристерді таң қалдырады. Ғасырлар бойы Қытай мен Еуропа арасындағы Ұлы Жібек жолында маңызды орынға ие болған Самарқан сол кезеңдегі маңызды сауда орталықтарының бірі, сонымен қатар Орта ғасырлардағы әлемдік ғылыми орталықтардың бірі болды.
Мұхаммедтің немере ағасы Кусем бин Аббастың қабірі орналасқан Шахи Зинде кешені, Темір империясының негізін қалаушы Әмір Темірдің қабірі орналасқан Гури Әмір кесенесі, әйгілі математик және астроном Тимур Сұлтан мырза Ұлықбай салған Ұлықбай обсерваториясы, Бибі Ханым медресесі, 712 жылы Орта Азиядағы алғашқы мешіт болған хазірет Хызыр мешіті - бұлардың бәрі ерекше тарих және архетиктура ескерткіштері.
2750 жылдығын атап өткен Самарқан, 2001 жылы ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұра тізіміне енгізілді. Самарқанның "жүрегі" деп аталатын Регистан алаңы, құрылғаннан бері өткен ғасырларға қарамастан өзінің даңқын сақтап тұр. Регистан алаңы Орта Азияның інжу-маржаны деп аталады.
Самарқан нанының ерекше дәмін барлық өзбектер біледі, оның дайындау құпиялары әкеден ұлға беріледі және бұл нанды теқ ғана ер адамдар жасайды. Бұл дәмді нанды бір айдан астам уақыт бойы бұзбай сақтауға болады.
Сыбыс бойынша, Туған жері Әндіжаннан кеткен Бабур шах Самарқан нанын қатты сағынады, сондықтан қаладан нан шеберлерін келтіреді. Бабур шах Самарқанның ең танымал наубайшылары дайындаған Самарқан нанына риза болмайды, сол кезде: "Нанның қамырына нені қоспадыңыз" - деп сұрайды. Жауабы да осындай болады: "Сұлтаным, барлық дәм-тұзды Самарқаннан әкелдік, бірақ Самарқанның жер мен ауасын әкеле алмадық".