"Batı Azerbaycan'a Geri Dönüş" konulu uluslararası konferans Ankara'da başladı

Batı Azerbaycan Topluluğu ve Azerbaycan Türkiye Evi tarafından organize edilen "İnsan Haklarının Üstünlüğünün Önemli Koşulu Olarak Batı Azerbaycan'a Geri Dönüş" konulu uluslararası konferans başladı.

21 Mayıs 2025 16:09

Konferansa, AK Parti Genel Başkanvekili Efkan Ala, Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Siyasi Partiler ve Yasama Erki ile İlişkiler Başkanı Prof. Dr. Adalet Veliyev ve davetliler katıldı.

Veliyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in konferansa gönderdiği mesajı okudu.

Mesajında konferansa ev sahipliği yapan Türkiye'ye teşekkür eden Aliyev, konferansın, bölgede barış, adalet ve insan haklarının sağlanması yolunda önemli olduğunu belirtti.

Aliyev, Azerbaycan ve Türkiye arasındaki müttefiklik ve kardeşlik ilişkilerinin, her iki ülkenin uluslararası hukuk kurallarına bağlılığının bölgede istikrarın sağlanması için sağlam temel oluşturduğunu vurguladı.

Ermenistan'ın, bir zamanlar bu ülkede yaşayan Azerbaycanlılara karşı uyguladığı baskıları hatırlatan Aliyev, yüz binlerce soydaşının ata topraklarından zorla çıkarıldığını kaydetti.

Aliyev mesajında, "Şimdiki Ermenistan toprakları olan Batı Azerbaycan'da Azerbaycanlılara karşı sistematik etnik temizlik uygulandı. Böylece Ermenistan'da Azerbaycanlı kalmadı. Bu etnik temizlik büyük insani trajedi olmanın yanı sıra 1920'de Doğu Zengezur'un Azerbaycan'dan alınarak Ermenistan'a verilmesiyle Azerbaycan'ın ayrılmaz parçası olan Nahçıvan'la kara bağlantısı kesildi. Ermenistan, bin yıllardır Batı Azerbaycan'da yaşayan Azerbaycanlıların zengin kültürel mirasını, tarihi anıtlarını, camilerini ve mezarlıklarını yok etti. Bununla o topraklardan Azerbaycanlıların izini silmeyi ve bölgenin tarihini yeniden yazmayı amaçlıyorlardı." ifadelerini kullandı.

Karabağ'ın işgalden kurtuluşu ve insanların vatanlarına geri dönmesinin Batı Azerbaycanlılara da moral verdiğine işaret eden Aliyev, "Batı Azerbaycan konusu artık uluslararası gündemde yer almaktadır. Batı Azerbaycan Topluluğunun uluslararası hukuka uygun, sivil girişimleri takdire şayandır. Batı Azerbaycanlıların güvenli ve onurlu şekilde, barış yoluyla Ermenistan'daki ata yurtlarına dönüşünün sağlanması, bölgede barışın sağlanması için önemli şarttır." değerlendirmesinde bulundu.

Aliyev mesajında, "Ermenistan toplumunda Türk halklarına karşı nefretin bulunması, Büyük Ermenistan rüyası, anayasalarında Azerbaycan ve Türkiye'ye karşı toprak iddialarının bulunması, Batı Azerbaycanlıların dönmesine olanak sağlanmaması barışa engel oluşturuyor. Ermenistan, komşularına karşı toprak iddialarına son vermeli, Azerbaycanlılara ait kültürel mirasın restore edilmesi ve korunması için adımlar atmalı ve bu amaçla UNESCO misyonunun ülkeye girmesine müsaade etmeli, Batı Azerbaycan Topluluğu ile diyaloğa başlamalıdır." ifadelerine yer verdi.

Erivan yönetiminden Batı Azerbaycanlılarının ne zaman dönecekleri hususunda net açıklamalarda bulunmasını ve Batı Azerbaycan Topluluğu yöneticilerini kabul etmelerini beklediklerinin altını çizen Aliyev, "Batı Azerbaycanlıların dönme arzusu Ermenistan'a karşı toprak iddiaları anlamına gelmemektedir. Dönüş gerçekleşene kadar bu konu Azerbaycan'ın gündeminden çıkmayacaktır. Ata yurtlarına dönecek Batı Azerbaycanlılara güvenlik garantisi verilmelidir." vurgusunu yaptı.

Batı Azerbaycan Topluluğu Başkanı ve Milletvekili Aziz Alekberov da haklı davalarına destek veren iki ülke cumhurbaşkanları İlham Aliyev ile Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür etti.

Alekberov, konferans kapsamında sonuç bildirgesi kabul edildiğini belirterek, belgenin bazı kısımlarını paylaştı.

Batı Azerbaycanlıların kendi ata yurtlarına dönmesinin onların en doğal hakkı olduğunu vurgulayan Alekberov, şunları kaydetti:

"Batı Azerbaycanlıların geri dönmesinin bölgede adalet, istikrar ve birlikte barış içerisinde yaşamanın zaruri şartı olduğunu beyan ediyoruz. Batı Azerbaycanlıların kendi ata yurtlarına onurlu ve güvenli dönüşü tarihi adaletsizliği giderecek, Güney Kafkasya'da istikrar ve barış için önemli adım olacaktır. Ermenistan hükümetine, Batı Azerbaycanlıların ata yurtlarına güvenli ve onurlu dönüşlerini sağlamak adına somut adımlar atma çağrısında bulunuyoruz. Ermenistan, dönüşü sağlamak için Batı Azerbaycan Topluluğu ile yapıcı diyaloğa başlamalı, Azerbaycanlıların tarihi ve kültürel mirasını onarmalı, UNESCO ve diğer ilgili kuruluşların misyonlarının ülkeye girmesine müsaade etmeli, Batı Azerbaycanlıların mülkiyet haklarını sağlamalıdır."

Alekberov, Batı Azerbaycanlıların ata yurtlarına dönmesi için uluslararası kuruluşların da destek vermesi gerektiğini söyledi.

"Kendi topraklarında yaşamak, bir insan hakkı"

Azerbaycan Türkiye Evi Başkanı ve Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı da katılımcılara teşekkür ederek, Batı Azerbaycan konusunda uluslararası konferansın Türkiye'de düzenlenmesinden dolayı çok memnun olduğunu dile getirdi.

Batı Azerbaycan'dan sürgün edilenlerden birinin de kendisi olduğunu belirten Rüstemhanlı, Türkiye'de çok sayıda Batı Azerbaycan kökenli vatandaşın yaşadığını aktardı.

Rüstemhanlı, Batı Azerbaycan'ın şu an Ermenistan toprakları altında olduğunu söyleyerek, kendi topraklarında yaşamanın bir insan hakkı olduğunu vurguladı.

Azerbaycan-Türkiye arasındaki tarihsel şahsiyetlerin iki ülkenin ortak değeri olduğunu kaydeden Rüstemhanlı, bunların sahiplenilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Rüstemhanlı, konuşmasının ardından katılımcılara plaket takdim etti. Konferansın sonunda aile fotoğrafı çekildi.

Anahtar Kelimeler: Batı Azerbaycan'a Geri Dönüş,