Repetek Biyosfer Devlet Tabiatı Koruma Alanı

Amuderya (Ceyhun) nehrinin yakınlarındaki Lebap ilinde, Karakum çölünün doğusunda bulunan Türkmenistan’ın çöl doga koruma alanı.

03 Mart 2022 12:20

Toplam 34 600 hektarlık alana sahip olan doğal koruma bölgesi 27 Ekim 1927 senesinde Sovyetler birliğinin Türkmenistan komitesi tarafından Doğu Karakum’un doğasını öğrenmek ve korunması için doğal koruma bölgesi olarak ilan edilmiş.

Repetek koruma bölgesi statüsü verilmeden önce Repetek kumul çöl istasyonu olarak kullanılmakta idi. 

Bölgenin temeli 1912 senesinde Rusya Coğrafyacılar cemiyeti tarafından atılmış.

Repetek Biosfer Devlet Tabiatıı Koruma Alanı, dünyada sayılı koruma bölgelerinden biri. Bu bölgeler Uluslararası öneme sahip ve UNESCO’nun İnsan ve Biyosfer Programı içerisinde yer alan karasal veya kıyı ekosistemlerine sahip yerler.

Repetek Doğal Koruma Bölgesinde, kendine özgü bitki türleri yetişir. Bölgede yaklaşık 400 aşkın bitki türü var. Doğal koruma bölgesi sınırları içersinde bulunan bitki türleri çoğu başka yerlerde yetişmediğinden Türkmenistan Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesine alınmış. 

Kırmızı listeye dahil edilen bitki türleri: Kuduzotu (Alyssum), tarla sarmaşığı, tekesakalı (Bassia scoparia), türkmen lalesi (tulpi tukestanica) ve saksavullar.

Çöl bölgesindeki durgunluğa rağmen, doğal koruma bölgesinin faunası çok çeşitli ve zengin. 

Bölgede koruma altına alınmış birçok omurgalı, omurgasız olmak üzere birçok canlı tür bulunuyor. Son yapılan çalışmalarda 1343 omurgasız, 250’ye yakın omurgalı türü tespit edilmiş. 

Repetek Kum-Çöl Araştırma Merkezi ve Repetek Doğa Koruma Alanı'nda geniş çaplı araştırmalar yapılmış. Araştırmanın ana sonuçları, 1.000'den fazla bilimsel makale ve eser olarak yayınlanmış.